Niewiele kart Ewangelii tak bardzo skupiało na sobie przez wieki uwagę mistyków, pisarzy, duchownych i teologów, jak perykopa Janowa opisująca chwalebną śmierć Chrystusa i moment przebicia Jego boku włócznią (por. J 19,23-37). Tu właśnie znajdują inspirację przytoczone wyżej słowa litanii. W przebitym Sercu kontemplujemy synowskie posłuszeństwo Jezusa, który otrzymaną od Ojca misję odważnie spełnia aż do końca (por. J 19,30), oraz Jego braterską miłość do ludzi, których „do końca (…) umiłował” (J 13,1) – aż do najwyższej ofiary z siebie. Przebite Serce Jezusa jest znakiem pełni tej miłości, wertykalnej i horyzontalnej, jak ramiona krzyża.
Przebite Serce jest także symbolem nowego życia danego ludziom w Duchu Świętym i w sakramentach. Gdy jeden z żołnierzy przebił włócznią bok Chrystusa, „natychmiast wypłynęła krew i woda” (J 19,34). Cios włóczni świadczy o prawdziwości śmierci Chrystusa. Naprawdę umarł, tak jak naprawdę się narodził i jak naprawdę zmartwychwstał we własnym ciele (J 20,24.27).
Ewangelista widzi w przebiciu włócznią głęboki sens: jak z uderzonej przez Mojżesza skały wypłynęła na pustyni woda (por. Lb 20,8-11), tak z przebitego włócznią boku Chrystusa trysnął strumień wody, która miała ugasić pragnienie nowego ludu Bożego. Ten strumień jest darem Ducha Świętego (por. J 7,37-39), który ożywia w nas życie Boże.
Wreszcie, z przebitego Serca Chrystusa rodzi się Kościół. Jak z żebra śpiącego Adama powstała jego oblubienica Ewa, tak na krzyżu – jak głosi tradycja patrystyczna pierwszych stuleci – z otwartego boku Chrystusa, który zasnął snem wiecznym, zrodził się Kościół, Jego Oblubienica. W rzeczywistości Kościół tworzą woda i krew – chrzest i Eucharystia – tryskające z przebitego boku. Słusznie więc soborowa konstytucja o liturgii stwierdza: „z boku umierającego na krzyżu Chrystusa zrodził się prawdziwy sakrament całego Kościoła”.
Jan Paweł II
ROZWAŻANIA O LITANII DO NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA
na podstawie:
ks. Leszek Poleszak SCJ (oprac.), SERCE JEZUSA W DOKUMENTACH KOŚCIOŁA,
Wydawnictwo Księży Sercanów DEHON